Ah, de zomer is in het land. Menigeen maakt zich weer klaar voor een deugddoende vakantie bij de Costa Del Betere Oorden. Ik spreek uit ervaring als ik zeg dat mensen helaas vaak ontoerekeningsvatbaar worden (van de zenuwen?) wanneer ze aan boord van een vliegtuig komen. Die twee mannen (of vrouwen) vooraan hebben nochtans hun vliegbrevet niet bij een pak cornflakes gekregen en het lieftallige cabinepersoneel weet ook wel waarmee ze bezig zijn. Alleen: de communicatie aan boord verloopt niet altijd optimaal.

Hier volgen Tien Geboden die het leven aan boord een stuk makkelijker kunnen maken. Goedbedoeld advies voor de passagiers van goede wil. En zo kan iedereen met een blij gemoed naar Happyland vertrekken.

Gebod 1: gij zult geen kosten proberen te besparen door alles in een oversized handbaggage te proppen

Het klinkt als een goed idee. Geen grote koffer meer inchecken en gewoon wat handbaggage meenemen. Tegenwoordig zijn er überhippe, lightweight trolleys op de markt die ‘cabin sized’ zijn. Helemaal in stijl flaneer je gezwind, trolley nonchalant meesleurend,  door de brug naar de vliegtuigdeur. De ratelende wieltjes geven je een zeker mondain gevoel, echte jetset…Tot je plots vriendelijk maar vastberaden wordt tegengehouden door de steward(ess) die je meedeelt dat je cabin sized trolley niet meer in de cabine past. En beneden bij de grote baggage in de buik van het vliegtuig moet. Dit doet hij/zij niet omdat hij/zij slecht geslapen heeft, maar om de simpele reden dat de bagagerekken vol zitten. Onbegrijpelijk? Wel, hoogstwaarschijnlijk ben je niet de enige die met een trolley aan boord is gekomen. En er zijn nu eenmaal maar een beperkt aantal bagagerekken. Als je weet dat er –met veel geluk- maar maximum twee trolleys in een vak passen, dan is het niet onlogisch dat niet alle 189 passagiers hun kleinood op wieltjes kwijt kunnen. En nee, hij mag niet achter de zetel van de laatste rij.

Zoals helaas nog te vaak gebeurt kun je het op een schelden zetten of proberen een knap staaltje Griekse Tragedie ten berde te brengen. Dit werkt -voor alle duidelijkheid- niet. Nooit. Laten we deze tactiek dan maar voor eens en altijd de vergeetput in duwen.

De enige optie is: zo snel mogelijk, in een hoekje waar je andere passagiers bij het instappen niet hindert, de spullen die je denkt nodig te hebben tijdens de vlucht uit de trolley te halen en de trolley mee te geven aan de bagagist. Vergeet zeker geen (reis-)documenten, cash geld en medicatie te verwijderen. En eventuele lithium-ion batterijen. Want ‘dat’ willen we zeker niet op ons geweten hebben omdat we per se een paar euro wilden uitsparen.

Een klein gebedje opdat de trolley zonder krassen en deuken van de bagageband zal rollen is eveneens wenselijk.

Gebod 2: ge zijt veel mooier als ge lacht. En uw instapkaart laat zien

Je krijgt maar 1 kans om een eerste indruk te maken. Dan is het toch beter dat de crew ziet dat er een goedgeluimde, sympathieke medemens binnenstapt dan een onbeschofte ***hole? Geloof me, het kan nog van pas komen. Ieder mens heeft het in zijn natuur nét een tikkeltje extra zijn best te doen voor iemand die hij of zij leuk vindt. Altijd.

Begin bij het instappen al niet te zeuren tegen de purser dat je net jouw instapkaart hebt weggestoken. Het interesseert haar niet dat je op 17B zit. Haar interesseert het enkel dat je op de juiste vlucht zit en geen slechte bedoelingen hebt.

Wees welkom.

Gebod 3: gij zult het spel overtuigend spelen: de vloer is lava

Eindelijk de toegewezen zitplaats voor de komende uren gevonden? Goed zo. Nu is het jouw verantwoordelijkheid om zo snel mogelijk plaats te nemen en de dingen vooruit te laten gaan. Aangezien je al een kwartier de tijd hebt gehad bij de check-in om jouw Woordzoeker/iPad/Crash Survivalgids voor Dummies te zoeken en uit je tas te halen is er geen reden meer om te staan lummelen. Hou je jas nog even aan of neem hem op je schoot. Straks als de bagagrekken gevuld zijn kun je ‘m alsnog op de baggage leggen, zo kreukt hij ook veel minder. Ja, dit mag zelfs na het opstijgen wanneer het fasten seatbelt lampje is uitgegaan.

Ontevreden over jouw plaats? Neem ‘m toch maar even. Na het opstijgen heeft de crew tijd om na te denken hoe ze jou toch nog bij jouw misses/mister/reisgezel kunnen krijgen. Dit vergt wat mathematisch inzicht en puzzelwerk en is behoorlijk stresserend tijdens een drukke boarding. Het is voor de crew prioritair om iedereen aan boord te krijgen en zo snel mogelijk op te stijgen. Iedere minuut vertraging is een minuut minder vakantie, toch?

Gebod 4: ge moogt uw schoeisel aanhouden

Vreemd genoeg hebben mensen, eens ze neerzitten, de bizarre gewoonte om hun schoenen uit te schoppen. Alsof ze thuis in de zetel een potje Netflix gaan liggen kijken. Als je last hebt van gezwollen voeten: je doet aan uitstel van executie. Het is veel erger om met uitgezette zwanworst-tenen terug je knellende schoenen aan te trekken dan ze gewoon lekker compact in de schoenen te laten. Dat werkt zelfs een beetje als een corset, zo blijven ze in toom. En denk aan de medepassagiers en het cabinepersoneel. Het zou niet de eerste keer zijn dat de steward(ess) in het voorbijgaan even loert of er misschien ergens een camembertje van de vorige vlucht op de grond is achtergebleven. Weet ook dat vliegtuigvloeren niet bepaald proper zijn. Er gebeuren nogal eens ongelukjes. En het water op de toiletvloer waar je zonet blootvoets bent ingetrapt? Wel, dat is geen water.

Gebod 5: denkt even na voor ge gaat. Of terugkomt

Natuurlijk hoopte je dat jouw blaas het zou volhouden tot op de begane grond. Maar helaas, je zit in een cabine onder druk en hebt net van een lekker verfrissend glaasje Fanta genoten. Natuurlijk zie je net een trolley in het gangpad staan. Maar hoe pakken we dit nu best aan tijdens de service? Het is eigenlijk simpel. Kijk even wat de crew aan het doen is.

Staat er een maaltijdtrolley twee rijen voor je? Wacht dan even tot ze voorbij zijn. Anders moeten ze een heel manoeuver uitvoeren om jou door te laten. Dat is gewoon een kwestie van etiquette. Zit je in het midden en ben je aan weerszijden ingesloten? Vraag dan even beleefd (mét glimlach!) of je mag passeren. Dat is heus niet zo erg. Nog een welgemeend bedankje en het is helemaal ok.

Maar nu komt het tricky gedeelte. Het terugkeren. Wel: daar is eigenlijk maar 1 regel voor. Wat je ook doet, ga niet als een bronstig hert staan hijgen in de nek van de steward(ess) aan de trolley. Hou afstand, als je toch wil wachten in het gangpad! Er moeten dingen uit de trolley genomen worden en de kans is groot dat het tot een botsing komt. Hou de dirty dancing maar voor op de beachparty vanavond. Als je toch niet kan wachten, doe beleefd teken en vraag of het mogelijk is om je door te laten. Ook met de glimlach. Vergeet alweer niet te bedanken.

Gebod 6: gij zult uw dankbaarheid uiten

In gebod 5 kwam het al aan bod: bedank de crew. Het is geen moeite en het maakt een wereld van verschil.

Wanneer men vraagt wat je wil drinken, zeg dan ‘een glaasje water alstublieft’ in plaats van ‘water’. Dit is ook van toepassing op alle andere drankjes/snacks die worden aangeboden. En zeg daarna: ‘dankuwel’. Moeten we dit op kleuterniveau uitleggen? Jammer genoeg wel.

Gebod 7: ge hoeft niet de rebel uit te hangen

Iedereen kent het wel: turbulentie.

Er wordt in drie talen gevraagd te blijven zitten en de toiletten niet te gebruiken. En toch is er altijd een Jolige Jan die het een goed idee vindt om stiekem, wanneer het personeel net voorbij is gekomen, het toilet in te duiken. Of een vrouw die het niet nodig vindt om haar kind, ‘dat net slaapt’, vast te maken.

Wel…het is een risico. Een groot risico. Turbulentie kan soms grillig zijn. Het kan dan lijken of er niks aan de hand is, maar de piloten krijgen op voorhand waarschuwingen over mogelijk zwaardere luchtzakken. Dat lampje brandt dus wel degelijk om een reden. Tik drie woorden in op Google: severe turbulence accidents.

Graag gedaan.

Gebod 8: gij zult in uwen eigen talloor kijken

Wanneer de crew niet bezig is met de service kunnen ook zij een hapje eten. Als je dringend iets nodig hebt, mag je dat altijd beleefd vragen. Sta je aan te schuiven bij de toiletten, dan is een vriendelijk toegewenste ‘smakelijk’ nog best lief. Maar hou het daar bij. Sta niet te gapen naar elke hap die de steward(ess) in zijn of haar mond steekt en hou de commentaar voor jezelf. Ja, dat is ook vliegtuigvoedsel en nee, dat is inderdaad niet hetzelfde als wat u net gegeten hebt. Toedels!

Gebod 9: gij zult voor uw eigen deur keren

Vooral op lange-afstandsvluchten een gekend fenomeen. De passagiers verlaten het vliegtuig en de cabine ziet eruit alsof er een driedaags muziekfestival heeft plaatsgevonden. Overal bekertjes op de grond, platgetrapte chips, koekjes, verscheurde inflightmagazines,…

Heb respect voor jouw zitje. Hou het proper. Het personeel komt vaak genoeg langs met afvalbakken. Wees dan niet te lui om dat lege bekertje mee te geven. Zet gewoon die spannende film even op pauze. Vóór de landing wordt er altijd nog een laatste afvalronde gedaan. Dit wordt zelfs aangekondigd. Het is een kleine moeite om dan even te controleren of de seat pocket trashvrij is en er niks meer op de vloer ligt.

We hebben toch ook graag een proper huis?

Gebod 10: gij zult ontspannen, vriend

Blijf na de landing rustig zitten tot het fasten seatbelt lampje uit is gegaan.

Het heeft ook geen nut om vooraan in de galley te staan ronddraaien wanneer de deur nog moet geopend worden. Je staat daar in de weg. Als je op de eerste vakantiedag niet meteen dental surgery gepland hebt, zet je beter een stapje terug het gangpad in. Want op bepaalde toestellen kan de deur best een venijnige zwaai maken.

Stap geduldig uit. Groet en bedank de crew kort en bondig.

Glimlach.

De vakantie is begonnen!

—